Overslaan en naar de inhoud gaan

Zoekveld

  • Agenda
  • Nieuws
Home

Regionaal landschap Meetjesland

  • Streek
    • Werkingsgebied
      • Akkers en akkerranden
      • Bomenrijen en dreven
      • Bossen
      • Hagen
      • Hoogstamboomgaarden
      • Houtkanten
      • Knotbomen
      • Poelen
    • Landschapstypes
    • Andere regionale landschappen
  • Werking
    • Landschap
      • Beplant het Landschap
      • Drongengoed op Dreef
      • Landschapsbeheer op Maat
      • Landschapsteams
      • Loket Onderhoud Buitengebied
      • Paard in het Landschap
      • Wijk op Maat
    • Natuur
      • Geïntegreerd Faunaplan
      • Gestroomlijnd Landschap
        • Splenterbeek-Ede
        • Wagemakers-Driesbeek
      • Natura 2000
      • Soortbescherming
        • Aal
        • Akkervogels
        • Bijen
        • Bruine kiekendief
        • Egels
        • Huismus
        • Kamsalamander
        • Kerkuil
        • Lieveheersbeestjes & co
        • Padden
        • Steenuil
        • Vleermuizen
        • Vlinders
        • Zwaluwen
      • Natuurbeheerplan Meetjeslandse Krekengebied
    • Educatie
      • Natuur met zorg
        • AZ Alma
        • Natuurrugzakken
        • Zilvergroen
      • Natuurgidsenwerking
        • Klimaatdokter
        • Natuur in je Buurt
      • Natuur op school
        • Buurten met erfgoed
        • Natuurlijke speel- en leerruimte
        • Moord in de Poel
        • Vleermuizenbundel
        • Zwaluwenpakket
      • Vormingen
      • Educatief materiaal uitlenen bij een gemeente
      • Meetjeslandse Speelvogels
        • Belevingskaart
        • Digitale spelletjestochten
        • Puzzelpagina
    • Recreatie
      • Evenementen
        • Bogaardendag
      • Landschapspark Drongengoed
        • Ambassadeurs en gastheren voor het landschapspark Drongengoed
        • Onthaalplan Landschapspark Drongengoed
      • Trage wegen
    • Erfgoed
      • Bijzondere bomen
      • IOED Meetjesland
  • Samen aan de slag
    • Goed Geplukt
    • Goed Geknot
    • Landschapswedstrijd
    • Samen aan de slag met gemeentebesturen
    • Samen aan de slag met landbouwers
    • Samen aan de slag met inwoners
    • Samen aan de slag met ondernemers
    • Samen aan de slag met scholen
    • Vacatures en stage
  • Publicaties
    • Digitale versie drukwerk
    • Facebook
    • Jaarverslag
    • Landschapskrant
    • Nieuwsbrief
  • Over ons
    • Bestuur
    • Contacteer ons
    • Missie
    • Partners
    • Team

Landschapsbeheer op Maat

Knotbomen

Hoogstamboomgaarden

Poelen

Hagen

Aalter  
Landschap
Ralph Maréchal, Sander Carael

Overzicht

  • Landschap
  • Natuur
  • Educatie
  • Recreatie
  • Erfgoed

Landschapsbeheer op Maat

Sinds een twintigtal jaar spannen we ons in om het karakteristieke landschap met haar kleine landschapselementen (KLE’s) in het Meetjesland te behouden en te versterken. Dit gebeurt onder meer dankzij het verlenen van subsidies voor aanplantingen en het graven van poelen. Maar planten en aanleg alleen volstaan niet.

Om een duurzame impact te hebben op het landschap en klimaat is optimaal beheer noodzakelijk om aanplanten gezond oud te laten worden. Bomen moeten gesnoeid, hagen geschoren, houtkanten afgezet, perceelsranden gemaaid, poelen geruimd en nestkasten gecontroleerd en gereinigd worden. Goed beheer is dus minstens even belangrijk, zo niet belangrijker!

Slecht beheerde landschapselementen worden vaak aanzien als een last die men liever kwijt is dan rijk en zijn in veel gevallen gedoemd om te verdwijnen… Vaak zetten eigenaars zich ijverig in om de realisaties te onderhouden en te beheren. Maar dikwijls weten ze niet goed hoe en/of wanneer ze aan de slag moeten. Soms wordt er zelfs helemaal niet beheerd en dreigen inspanningen en kosten tevergeefs geweest te zijn. Knotbomen scheuren uit, nestkasten vallen uit elkaar, toppen van hoogstammige bomen kraken af en poelen verlanden, dit hypothekeert uiteindelijk de verdere groei en ontwikkeling van ons landschap en onze natuur.

Ook op vlak van beheersovereenkomsten in samenwerking met de Vlaamse Landmaatschappij leert de praktijk dat landbouwers problemen ervaren bij het beheren van de KLE’s. Zij hebben nood aan persoonlijke begeleiding en advies en gesprekken met de bedrijfsplanners. Zo ervaren ze bijvoorbeeld de periode tussen aanplant en start van een eventuele beheerovereenkomst als een drempel. Zo kan een knotbomenrij bijvoorbeeld pas na ongeveer 5 jaar na aanplant worden opgenomen in een beheerovereenkomst, maar in de periode ervoor is nauwkeuring onderhoud absoluut noodzakelijk om de knotbomenrij te laten in aanmerking komen voor een beheerovereenkomst. Daarnaast zijn bepaalde voorwaarden die gesteld worden dikwijls limiterend en geven een averechts effect.

Hoe gaan wij te werk?

Regionaal Landschap Meetjesland wil daarom een methodiek ontwikkelen waarbij we gericht particulieren en landbouwers stimuleren en ondersteunen in het onderhoud van hun KLE’s. We doen een bevraging naar de bereidheid om mee te werken en zullen proberen de meest voorkomende problemen vast te pinnen en hier oplossingen voor te bieden. Vervolgens maken we een analyse van de aanwezige KLE’s en formuleren we concrete beheermaatregelen op maat van de eigenaar.

Vandaag worden –onder meer door vzw RLM- al inspanningen geleverd om openbare besturen te ondersteunen. Zo wordt het LOB (Loket Onderhoud Buitengebied) verder uitgebouwd en worden samenwerkingen met gemeentebesturen en groendiensten uitgewerkt. Tal van realisaties gebeuren echter op privaat initiatief, aangezien zij ook een grote bijdrage leveren aan de omgevingskwaliteit, is ook hier beheer onontbeerlijk. Daarom wordt een aangepaste methodiek ontwikkeld, specifiek voor landbouwers en particulieren: LANDSCHAPSBEHEER OP MAAT.

Bevraging

Heel wat personen gaven dit voorjaar al aan interesse te hebben in het project Landschapsbeheer op Maat. Om de meest voorkomende problemen rond beheer bij particulieren en landbouwers in kaart te brengen, lanceren we een bevraging. Deze enquête vind je HIER terug.

Vervolgens formuleren we op basis van de ingevulde gegevens in de enquête concrete beheersmaatregelen op maat van de eigenaars, voorzien we opleidingen en brengen eigenaars in contact met mogelijke uitvoerders van het beheer. Het uiteindelijke doel van dit project is om een beheerabonnement te ontwikkelen. Echt Landschapsbeheer op Maat dus.

Dit project werd mogelijk gemaakt met de steun van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.

Hoe gaan we te werk?

1. Oproep

We lanceren een oproep naar particulieren en landbouwers die interesse hebben in ondersteuning bij regulier beheer van KLE’s.

2. Bevraging

We bevragen de geïnteresseerden over de huidige problematieken, waar ze hulp bij kunnen gebruiken en welke oplossingen zij mogelijk achten. Uit de resultaten van deze bevragingen zullen conclusies worden getrokken, die zullen aangereikt worden aan de bevoegde beleidsmakende instanties. 

3. Inventarisatie

We nemen bij enkele geïnteresseerde eigenaars de proef op de som en schakelen zelf onze expertise in om het beheer op te volgen. We gaan dus op het terrein en brengen de tekorten of problemen in kaart. 

4. Verslag op maat

Vervolgens rapporteren we aan de eigenaars en bieden hen een beheerplan op maat, dit rapport laat hen toe om werken en kosten in te schatten en in te plannen. 

5. Sensibiliseren, demonstreren en doorverwijzen

We geven advies en tips om zelf aan de slag te gaan of we verwijzen door naar professionelen die kunnen helpen bij het beheer en zoeken naar oplossingen voor reststromen.

Graslandbeheer op Maat

Botanisch graslandbeheer - Goed voor biodiversiteit en dier

Met goed botanisch graslandbeheer zorg je ervoor dat open weilanden behouden blijven en rijker worden aan bloemen en kruiden. Dit doe je door consequent te maaien waardoor weiland armer worden aan voedingsstoffen, je minder gras krijgt en meer bloemen en kruiden. Aan het woord is Niek Van Durme, domeinbeheerder op het kasteeldomein van Poeke (Aalter).

Poelen - Aanleg en beheer

Wie een poel wil aanleggen houdt het best rekening met enkele factoren. Wat is bijvoorbeeld een geschikte locatie? En hoe diep moet je graven? Het beheer van een poel hoeft niet moeilijk te zijn, als je het goed aanpakt. Aan het woord is Sander Bruylants, onze eigen medewerker Natuur en Landschap.

In deze beheerfiche lees je meer over goed graslandbeheer.

Botanisch graslandbeheer.pdf

Cursussen in kader van Landschapsbeheer op Maat

Landschapsbeheer op Maat: Bloemenweide aanleggen en beheren

zaterdag 19 september 2020

Een bloemenweide aanleggen, hoe begin je daar het best aan? Welke soorten gedijen goed op welke ondergrond? Welke inheemse bloemensoorten die geschikt zijn voor bloemenweides zijn er allemaal? Hoe beheer je een bloemenweide op een correcte manier? Op deze vragen bieden we tijdens deze cursus een antwoord.

Lees meer

Landschapsbeheer op Maat: Knotten - VOLZET

zaterdag 21 november 2020 t.e.m. zaterdag 21 november 2020

Knotbomen beheren is niet zo eenvoudig als het lijkt. Er zijn wel wat vaardigheden en kennis voor nodig om beheerwerken op een velige en correcte manier uit te voeren. Een goed beheer is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat knotbomen gezond blijven en niet uitscheuren. 

Lees meer

NIEUWS OVER LANDSCHAPSBEHEER OP MAAT

Knotbomen, hagen, poelen… Heel graag! Maar hoe onderhoud, plan en betaal ik dat allemaal?

31 januari 2020

Sinds een 20-tal jaar spant vzw Regionaal Landschap Meetjesland (RLM) zich in om het karakteristieke landschap met haar kleine landschapselementen (KLE’s) te behouden en te versterken via terreinrealisaties, advies en educatie. Maar planten en aanleg alleen, volstaan niet. 

Lees meer

Andere Landschap projecten

Goedgeknot

doorlopend

Knotbomen zijn de groene sieraden van onze streek. Ze vormen een thuishaven voor steenuiltjes en andere vogels, insecten en planten. De bomen moeten elke zes tot tien jaar volledig geknot worden of ze kunnen openscheuren en afsterven.

Lees meer

Hoogstamboomgaarden

doorlopend

Hoogstamboomgaarden zorgen voor een gevarieerd, kleinschalig landschap. Daarnaast leveren ze een winst voor de natuur, want ze vormen een bijzonder biotoop voor veel planten en dieren. En bovenal: ze leveren lekker fruit!

Het Regionaal Landschap ondersteunt inwoners van het Meetjesland bij de aanleg van een nieuwe hoogstamboomgaard of het beheer van oudere fruitbomen. Daarnaast organiseren we regelmatig kennismakingscursussen waarbij de deelnemers kennismaken met de basisprincipes van aanplant en snoei. 

Lees meer

Bomenrijen en dreven

doorlopend

Langs landwegen en waterlopen zijn bomenrijen met eiken of populieren opvallende landschapselementen. Ook dreven bepalen het uitzicht van het landschap. Vlinders, vogels en vleermuizen gebruiken rijen bomen als oriëntatiepunten en verbindingsroutes tussen verschillende leefgebieden. Vooral oude, hoge bomen al dan niet met een onderbegroeiing van struiken en kruiden zijn erg waardevol.

Lees meer

Bijzondere bomen

doorlopend

In vrijwel alle grote culturen kende men een bijzondere betekenis toe aan bomen. 

Lees meer

Knotbomen

doorlopend

Bomen kan je ongemoeid laten doorgroeien maar van de meeste bomen kan je ook knotbomen of tronken maken, als je ze op jonge leeftijd kort afzaagt in de winter.

Lees meer

Houtkanten

doorlopend

Houtkanten en knotbomen geven structuur aan het landschap. Afhankelijk van de standplaats vind je er andere boomsoorten. Iedere houtsoort heeft zijn eigen toepassingen. Ook heel wat dieren zijn ervan afhankelijk: ze vinden er voedsel, een schuilplek of planten er zich voort. Doorheen het hele jaar zijn kanten en knotbomen waardevol. Elke soort bloeit op een ander tijdstip in het voorjaar en trekt op ieder moment verschillende bestuivers aan. In het najaar voorzien de vruchten de dieren van een lekkere maaltijd.

Lees meer

Hagen

doorlopend

Hagen vormen natuurlijke afsluitingen rond boerderijen, weiden en boomgaarden. Ze zijn geliefd bij vogels en andere dieren die er zich in schuil houden. Wanneer een haag de kans krijgt breder en hoger uit te groeien, wordt de ecologische waarde groter. Er komen immers meer bloesems en vruchten in voor.

Lees meer

Gestroomlijnd Landschap

doorlopend

In het project Gestroomlijnd Landschap wordt in samenwerking met de Provincie Oost-Vlaanderen werk gemaakt van de versterking van natuurverbindingen, een betere waterhuishouding en de herwaardering van waterlopen in het landschap.

Lees meer

Hout=Goud

2017-2019

Woon je in het Meetjesland en ben je eigenaar van één of meerdere houtkanten? Of ben je bereid om enkele tientallen of honderden meters houtkant aan te planten langs je weiden of akkers?

Lees meer

Landschappelijke inkleding

2013-2019

De vernieuwde hoogspanningsverbinding tussen Zeebrugge en Zomergem zal duurzame energie van op zee landinwaarts brengen. De eerste nieuwe pylonen zijn ondertussen al in het landschap verschenen. Met de aanplant van 'bufferend groen' willen Elia en het Regionaal Landschap Meetjesland de impact op ons landschap sterk verminderen.

Lees meer

Stevin

2016-2019

Met het project Stevin breidt Elia het 380kV-net uit tussen Zeebrugge en Zomergem. Concreet wordt er een dubbele hoogspanningsverbinding aangelegd. Elia wil de visuele impact voor het landschap beperken en plantte op eigen terrein alvast veel bomen en struiken aan. Op privéterrein was het echter aan de inwoners. Heel wat inwoners deden een beroep op het Elia-fonds om zelf aanplantingen te doen. 

 

Lees meer

Horta

2013-2016

Elia richtte een fonds op voor de groene inkleding van het Horta-project, en plantte op eigen terrein alvast veel bomen en struiken aan. Op privéterrein plantte Regionaal Landschap Meetjesland gratis bufferend groen aan.

Lees meer

Wagemakers-Driesbeek

2016-2019

De valleien van de Driesbeek en de Wagemakersbeek vormen de landschappelijke verbinding tussen het Drongengoed, Het Leen en het Keigatbos. Om dit valleilandschap te versterken, stimuleert de provincie Oost-Vlaanderen samen met het Regionaal Landschap Meetjesland de aanplant en aanleg van nieuwe kleine landschapselementen.

Lees meer

Splenterbeek-Ede

2012-2015

De Splenterbeek en de Ede vormen de natuurlijke verbindingen tussen de natuur- en bosgebieden van het Drongengoedcomplex. De valleien zijn belangrijk voor de afwatering van de hoger gelegen gebieden. De Splenterbeek en haar zijbeken doorkruisen het landschap en hebben een belangrijke ecologische waarde. In het stroomgebied van de Ede staat het beperken van wateroverlast centraal. De basisidee is water vasthouden waar het kan en water afvoeren waar het moet. Dit project is nu ten einde, hieronder kan je de realisaties binnen dit project bekijken.

Lees meer

Loket Onderhoud Buitengebied

2015-2018

Hoe kan je als gemeente het vereiste natuur- en landschapsbeheer efficiënter plannen, uitvoeren en opvolgen?

Lees meer

Beplant het Landschap

doorlopend

Onder het motto: ‘Oost-Vlaanderen Klimaatgezond!’ biedt de provincie Oost-Vlaanderen naast de projecten van Regionaal Landschap Meetjesland extra ondersteuning voor de aanplant van een houtkant, heg, bomenrij, hoogstamboomgaard of bos.

Lees meer

IOED Meetjesland

2018-2020

In 2017 werd Veneco, in samenwerking met Cultuuroverleg Meetjesland (COMEET) en Regionaal Landschap Meetjesland, erkend als Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst Meetjesland of kortweg IOED Meetjesland.

Lees meer

Paard in het Landschap

2021

Agrarische gronden worden deels ingenomen door recreatieve en professionele paardenhouderijen. Deze groeiende en dynamische paardensector heeft daardoor een belangrijke impact op zowel landbouw als op natuur en landschap.

Lees meer

Landschapswedstrijd

20 april tot 31 augustus 2020

Heb je een idee voor een kleinschalig project in het Meetjesland dat je op korte termijn kan uitvoeren? Wil je jouw leefomgeving versterken op vlak van natuur en landschap? Wil je dat de mensen in je buurt ook kunnen mee genieten? Bezorg ons jouw projectideeën!

Lees meer

Landschapsteams

2001-...

Onder algemene landschapszorg verstaan we het stimuleren van het behoud, het herstel en de ontwikkeling van cultuurhistorische en esthetische landschapswaarden alsook van de kleine landschapselementen.

Lees meer

Akkers en akkerranden

Doorlopend

Akkers en akkerranden zijn een belangrijke biotoop voor heel wat diersoorten, maar door veranderd gebruik in de landbouw hebben akkervogels zoals geelgors, veldleeuwerik en patrijs het moeilijk. Het inzaaien van akkers en randen met een bij- en akkervogelvriendelijk mengsel kunnen het verschil maken en zorgen dat landbouw en natuur bondgenoten worden. De bruine kiekendief is dan weer een rietbroederdie nogal eens graanakkers opzoekt. We beschermen
de nesten waar nodig tegen uitmaaien.

Lees meer

Streek

  • Werkingsgebied
  • Landschapstypes
  • Andere regionale landschappen

Projecten

  • Landschap
  • Natuur
  • Educatie
  • Recreatie
  • Erfgoed

Samen aan de slag

  • Goed Geplukt
  • Goed Geknot
  • Landschapswedstrijd
  • Samen aan de slag met gemeentebesturen
  • Samen aan de slag met landbouwers

Team & info

  • Bestuur
  • Contacteer ons
  • Missie
  • Partners
  • Team